অমৃতাংশু বৰদলৈ সুনীল দাস, এটা নাম যি গুৱাহাটী শিল্প মহলৰ পৰা কেতিয়াবা আগবাঢ়িছিল, এতিয়া মাথোঁ কিছুমান কলা মাটিৰে লিপ্ত এখন ধূলি ধূসৰ কোঠাৰ মাজত। পঁচত্ৰ বছৰীয়া এটা ধূণীয়া ঘৰ, যাৰ বাটৰ কাষত এটা বেলিছৰা ফুলগছ আঁকোৱালি ধৰিছে পকী কুঁহিপাত। পুৰণি দিনৰ দৰেই এদিন শৈশৱৰ চাহনি এখন আছিল সেই ঘৰখনত, কিন্তু এতিয়া তেওঁৰ চকুত কেৱল স্তব্ধতা। শিল্পীসকলৰ বাবে যি গৰ্বৰ গৃহসজ্জা, যি জ্যোতিৰ পৰা সৃষ্টিৰ উদ্ভৱ হয়, সুনীলৰ বাবে সেই ঘৰ এখন ধীৰে ধীৰে তেওঁৰ মানসিক শ্মশান হৈ পৰিছিল। কেতিয়াবা সুনীল বহি থাকি নিজৰ আঙুলিৰে মাটি ছোৱাৰ লগে লগে অনুভৱ কৰিছিল — যেন মাটিৰো তেজ আছে, যেন তাৰো এখন স্পন্দন আছে;…

হেমন্ত দাস বৰুৱা নীৰজ হাজৰিকা গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ বোটানী বিভাগৰ শেষ বৰ্ষৰ ছাত্ৰ। সাধাৰণতে শান্ত স্বভাৱৰ, পাতা-কুঁহিপাতাৰ গঠন, ভু-বিজ্ঞান আৰু গছৰ কোষ-গঠন সম্পৰ্কে যিমান উৎসাহী, মানুহৰ লগত সিমানেই দূৰত্বৰ পক্ষে। কিন্তু যেতিয়া ড° অনন্ত শৰ্মাই ‘চিৰাগ বন’ৰ অ’ৰকিডা স্পেক্ট্ৰাম নামৰ বিলুপ্তপ্রায় এক গছৰ ফাইল এখন তেওঁৰ আগত পেলাই দিলে, নীৰজৰ হৃদয় যেন বিদ্যুতৰ দৰে কঁপি উঠিছিল। ফাইলখনত কাগজ পৃষ্ঠাত তুলি ধৰা হৈছিল—“নথিভুক্ত অথচ প্ৰাকৃতিক—UV আলোত বিকিৰণকাৰী এক অদ্ভুত অর্কিড—উৎস: পশ্চিম অসমৰ চিৰাগ বন।” নীৰজে থমকি পৰিছিল। এই নামটো তেওঁ আগতে শুনা নাছিল, কিন্তু Professor শৰ্মাৰ মুখত এটি সেউজীয়া হেঁপাহ আছিল। “ইমানদিন বোৰ প্ৰতিষ্ঠিত বনকেন্দ্ৰত কাম কৰি কৰিও, কেতিয়াও কিবা নতুন পোৱা…