মৌলী বৰুৱা অধ্যায় ১ – মাজুলীৰ প্ৰভাত প্ৰভাতৰ সৰু-সৰু ধ্বনিয়ে মাজুলীৰ গাঁওখনক জগাই তোলে। নদীৰ ওপৰত পৰি থকা পাতল কুহেলিয়ে সূৰ্যৰ প্ৰথম ৰশ্মি জাকক অদ্ভুত ভাৱে নৰম কৰি তোলে। ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ সেউজীয়া দুধিয়াকৈ ধূসৰ পানীত ধীৰে ধীৰে ঢৌ উঠি গৈছে, যেন নদী নিজেই ঘুমন্ত মানুহক সাৱধানেৰে সপোনৰ পৰা উজাগৰ কৰিবলৈ চেষ্টা কৰি আছে। গছৰ পাতে পাতে শিশিৰবিন্দু, চৰাইৰ হেঁপাহজনক গান আৰু দূৰত গাহৰীৰ ঘণ্টাৰ টংটং শব্দ—এই সকলো একেলগে মিলি মাজুলীৰ প্ৰভাতৰ জীৱন সংগীতৰ মাধুৰ্য গঢ়ি তোলে। পৰিয়ালটোৰ সৰু ঘৰটো বাঁহ আৰু মাটিৰ গাঁথনিৰে নিৰ্মিত, কিন্তু সেই ঘৰৰ সলনিৰ ছাঁতিতেই শান্তিৰ এটা অদ্ভুত স্পৰ্শ আছে। মাটিৰ মাটি গন্ধ আৰু ৰন্ধনঘৰৰ চুলোত দাহি…

ঋজু শইকীয়া ধুবুৰীৰ এখন ছাঁয়া-ঢকা পুৱা, য’ত ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ পৰা উৰি অহা মচমচীয়া বতাহে যেন কোনো গভীৰ কথা ক’তেই ক’ব নোখোজে, তাতেই দীপ্তজিৎ বৰাৰ সৰু জীৱনগাঁথা প্ৰতিদিনৰ দৰে আৰম্ভ হৈছিল। তিনি ৪২ বছৰীয়া হাইস্কুল শিক্ষক, যি নিজৰ জীৱনক ঠিক কবিতাৰ দৰে চালনা কৰে—স্পষ্ট, নিয়মেৰে, আৰু নিঃসঙ্গতাৰে। তেওঁৰ চকুত এখন নিৰ্বাক স্থিৰতা থাকে, যেন ভিতৰত কিছুমান কথা মাকুৰাবোৰৰ দৰে জাল লগাই ৰাখিছে। ধুবুৰীৰ তামোলপট্টি স্কুল, এখন গা-ঘিন্তি পাটতলীয়া স্কুল, য’ত বেছি ভাগ ছাত্ৰ-ছাত্ৰীয়ে তেওঁক ‘বড়দাদা’ বুলি সম্বোধন কৰে। শিক্ষক হিচাপে তেওঁৰ শিক্ষাদানৰ ধাৰা—জ্ঞান আৰু শৃংখলাৰ এক অনবদ্য সংযোগ। কিন্তু তেওঁক চিনা বহুতে জানে—তেওঁ কেতিয়াবা বিষন্ন হয়, আৰু এই বিষন্নতা যেতিয়া জুই…